زلیلــی من شنیدم یا علی گفت به مجنون چو رسیدم یا علی گفت
مـگر این وادی دارالجنون است که هر دیوانه دیدم یا علی گفت
نسیمی غنچه ای را باز می کرد به گوش غنچه کم کم یا علی گفت
چـمن با ریزش باران رحمــت دعایی کرد او هم یا علی گفت
یقـین پـروردگار آفـرینــش به موجودات عالم یا علی گفت
خمــیر خـاک آدم را سرشتند چو بر می خاست آدم یا علی گفت
مسـیحا هم دم از اعـجاز میزد ز بس بیچاره مریم یا علی گفت
علـی را ضربتی کاری نمیشد گمانم ابن ملجم یا علی گفت
مگر خیبر ز جایش کنده می شد یقین آن جا علی هم یا علی گفت
نُه چیز نیست برای کسی که نُه خصلت ندارد .
۱- فضیلت نیست برای کسی که « عقل » ندارد .
۲- شرف نیست برای کسی که « علم » ندارد .
۳- ثواب نیست برای کسی که « عمل خوب » ندارد .
۴- اجر و مزد نیست برای کسی که « نیّت » ندارد .
۵- دوست و رفیق نیست برای کسی که « خُلق خوش » ندارد .
۶- رأی و اندیشه نیست برای کسی که « دلیل و حجّت » ندارد .
۷- خیر و خوبی نیست برای کسی که « کرم و بخشش » ندارد .
۸- ریاست نیست برای کسی که « حلم و بردباری » ندارد .
۹-دین نیست برای کسی که « تقوا و پارسایی » ندارد .
مــاه فــرومـاند از جــمال محمد
سرو نبــاشد بــه اعـتـدال محمد
قدر فلـک را کـمـال و منـزلتی نیست
در نــظر قــدر بــا کـمـال محمد
وعـده دیـدار هـر کـسی به قیـامت
لیلهی اســــری شب وصــال محمد
آدم و نوح و خلـیل و موسی و عیـسی
آمــده مـجمــوع در ظــلال محمد
عــرصـه گـیتی مجال همت او نیست
روز قیـامـت نــگر مــجــال محمد
وآنهمـه پـیـرایه بسته جـنت فردوس
بو که قبـولــش کــند بــلال محمد
همچو زمـین خواهد آسمان کـه بیـفتد
تا بـدهــد بوســـــه بر نعال محمد
شمس و قمــر در زمـین حشر نــتابد
نـور نتــابــد مــگر جــمال محمد
شـاید اگـر آفـتـاب و ماه نـتابـند
پیــش دو ابـروی چـون هـلال محمد
چشم مرا تا بـخـواب دیـد جمـالش
خـــواب نمیگـیرد از خــیال محمد
سعـدی اگر عـاشقـی کنـی و جوانی
عشــــق محمد بـس است و آل محمد
سعدی شیرازی(کلیات سعدی،فصل طیبات،ص 533و532)